شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر بهره وری عملیات تخلیه و بارگیری ترمینال های کانتینری با استفاده از روش تاپسیس (مورد کاوی: بندر شهید رجایی بندرعباس)

بنادر به عنوان یک پایگاه خدماتی و پل ارتباطی بین حمل و نقل دریایی و زمینی محسوب می شوند. در بازار حمل کانتینر در پایانه کانتینری نیز کیفیت در جذب و نگهداری مشتریان مهم است. سه فاکتور عمده ای که عملکرد هر بندری را تحت تأثیر خود می گذارند کارائی بندر، اثر بخشی بندر و رضایتمندی شرکاء و مشتریان از بندر است. سه فعالیت اصلی بندر کانتینری را می توان به ورود کانتینر، دپو یا انباشت کانتینر در محوطه ی کانتینری و خروج کانتینر تقسیم بندی نمود. مسئله اصلی در این تحقیق، شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر بهره وری عملیات تخلیه و بارگیری ترمینال های کانتینری (مطالعه موردی بندر شهید رجایی) با استفاده از روش تاپسیس است. تحقیق حاضر از حیث تقسیم بندی تحقیقات از نظر روش این تحقیق از نوع پیمایشی و از دید هدف این تحقیق در زمره تحقیقات کاربردی قرار می گیرد. چرا که در این پژوهش با استفاده از مصاحبه، پرسشنامه باز و بسته به شناسایی عوامل موثر بر بهره وری عملیات تخلیه و بارگیری در پایانه های کانتینری پرداخته می شود. برای جمع آوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده می شود. با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، ادبیات موضوع، سابقه تحقیق و تجربیات و نظرخواهی بصورت شفاهی و پرسش نامه باز به جمع آوری عوامل موثر بر بهره-وری عملیات تخلیه وبارگیری ترمینال های کانتینری پرداخته شده است. در نهایت نیز به وسیله ی پرسش نامه بسته و با استفاده از مدل تاپسیس، رتبه بندی فاکتورهای تحقیق انجام گرفته است. جهت شناسایی فاکتورهای اصلی موثر بر بهره وری ترمینال های کانتینری، به بررسی تحقیقات گذشته بنادر کانتینری در 10 سال اخیر (سال-های 2004 تا 2014) پرداخته شده است. با نظر کارشناسان و متخصصانی که با این تحقیق همکاری داشته اند، در نهایت 25 شاخص به عنوان عوامل موثر بر بهره وری ترمینال های کانتینری شناسایی شد که در قالب پنج فاکتور اصلی عوامل محیطی، نیروی انسانی، استفاده از تکنولوژی، زیرساخت و مدیریت عملیات دسته بندی شدند. پس از تجزیه و تحلیل نتایج تحقیق، مشخص شد که پنج فاکتور عوامل محیطی، نیروی انسانی، استفاده از تکنولوژی، زیرساخت و مدیریت عملیات در بهره وری ترمینال های کانتینری موثر هستند. این پنج فاکتور با یکدیگر همبستگی معناداری دارند و بر روی یکدیگر تاثیرگذارند. در پایان نیز با استفاده از مدل topsis، فاکتورهای تحقیق رتبه بندی شده اند که به ترتیب فاکتورهای عوامل محیطی، زیرساخت، نیروی انسانی، استفاده از تکنولوژی و مدیریت عملیات در پایانه های کانتینری از بیشترین اهمیت در بهره وری این گونه ترمینال ها برخوردارند.